Kết quả kiểm nghiệm 8 tấn cá tại Hà Tĩnh mới đây cho thấy có hàm lượng cadimi vượt ngưỡng an toàn. Vậy chất độc cadimi ảnh hưởng đến sức khoẻ con người ra sao? Hãy cùng chuyên gia cơ quan Đăng Ký Chất Độc và Dịch Bệnh Hoa Kỳ (ATSDR) giải đáp vấn đề này.
Con đường thâm nhập và đào thải khỏi cơ thể của Cadimi
Cá biển nhiễm chất cadimi được niêm phong tại một cơ sở đông lạnh ở Hà Tĩnh. Ảnh: Đức Hùng
Hít thở: Khoảng 5 - 50% cadimi bị hít phải sẽ đi vào cơ thể qua phổi.
Ăn uống: Một lượng nhỏ cadimi trong thực phẩm và nước
(khoảng 1-10%) sẽ thâm nhập cơ thể qua đường tiêu hóa. Nếu bạn không có
đủ sắt hoặc các chất dinh dưỡng khác trong chế độ ăn, bạn dễ hấp thu
nhiều cadimi từ thực phẩm hơn bình thường.
Tiếp xúc da: Tên thực tế cadimi hầu như không đi vào cơ thể qua da.
Đào thải: Phần lớn cadimi thâm nhập cơ thể sẽ đến thận
và gan và lưu lại đó trong nhiều năm. Một phần nhỏ cadimi đi vào cơ thể
sẽ được thải trừ chậm qua nước tiểu và phân. Cơ thể có thể chuyển phẩn
lớn cadimi thành dạng vô hại, nhưng quá nhiều cadimi có thể gây quá tải
đối với khả năng của gan và thận.
Cadimi ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?
Đường miệng: Ăn thức ăn hoặc uống nước có mức cadimi
rất cao gây kích ứng dạ dày nghiêm trọng, dẫn đến nôn và tiêu chảy, và
đôi khi tử vong. Ăn phải cadimi với lượng thấp hơn trong thời gian dài
có thể dẫn đến tích tụ cadimi trong thận. Nếu tích tụ cadmium đủ cao, nó
sẽ gây tổn thương thận. Phơi nhiễm với nồng độ thấp cadimi trong thời
gian dài cũng có thể khiến xương trở nên yếu và dễ gãy.
Ngoài ra, hiện chưa có đủ thông tin trên người về lượng cadimi cần ăn hoặc uống để dẫn đến các bệnh gan, thiếu máu, tổn thương thần kinh nếu có xảy ra.
Công nhân sản xuất: Hít thở không khí có mức cadimi
rất cao có thể gây tổn thương nặng phổi và có thể gây tử vong. Hít thở
không khí có mức cadimi thấp hơn trong thời gian dài (nhiều năm) dẫn đến
tích tụ cadimi trong thận, và nếu đủ cao có thể dẫn đến bệnh thận.
Ung thư: Ung thư phổi đã được phát hiện trong một số
nghiên cứu trên công nhân phơi nhiễm với cadimi trong không khí và các
nghiên cứu trên chuột hít phải cadimi.
Bộ Y tế và dịch vụ con người Mỹ (DHHS) đã xác định cadimiu và hợp chất
cadimi là những tác nhân được biết gây ung thư ở người. Cơ quan Nghiên
cứu Quốc tế về Ung thư (IARC) đã xác định cadimi là tác nhân gây ung thư
ở người. EPA xác định cadimi là một chất có thể gây ung thư.
Cadimi ảnh hưởng đến trẻ em như thế nào?
Ảnh hưởng sức khỏe ở trẻ em phơi nhiễm với mức độ độc của cadimi được
dự đoán là tương tự ảnh hưởng gặp ở người lớn (tổn thương thận và phổi).
Tác hại đối với sự phát triển hoặc hành vi của trẻ nói chung chưa thấy ở
các quần thể phơi nhiễm với cadimi, nhưng cần nghiên cứu thêm.
Một số ít nghiên cứu trên động vật cho thấy rằng động vật non hấp thụ
nhiều cadimi hơn so với con trưởng thành. Các nghiên cứu trên động vật
cũng cho thấy con non dễ bị mất xương và giảm sức mạnh của xương khi
phơi nhiễm với cadimi hơn con trưởng thành.
Cadimi được tìm thấy trong sữa mẹ và một lượng nhỏ sẽ đi vào cơ thể của
trẻ bú mẹ qua sữa. Lượng cadimi có thể đi vào trẻ phụ thuộc vào mức
phơi nhiễm của người mẹ.
Dị tật bẩm sinh: Chúng ta chưa biết liệu cadimi có thể
gây ra dị tật bẩm sinh ở người hay không. Các nghiên cứu trên động vật
phơi nhiễm với nồng độ cadimi đủ cao trong khi mang thai đã dẫn đến
những tác hại ở con non. Hệ thần kinh có vẻ là mục tiêu nhạy cảm nhất.
Động vật non phơi nhiễm với cadimium từ trước khi sinh biểu hiện những
ảnh hưởng đối với hành vi và học tập.
Cũng có một số thông tin từ các nghiên cứu trên động vật cho thấy phơi
nhiễm đủ cao với cadimi trước khi sinh có thể làm giảm cân nặng và ảnh
hưởng đến bộ xương của con non.
Làm gì để giảm nguy cơ phơi nhiễm cadimi?
Không hút thuốc lá
Cadimi tích tụ trong lá cây thuốc lá. Nồng độ cadimi trong máu trung
bình của người lớn là khoảng 0,376µg/L. Nồng độ cadimi trung bình trong
máu của người nghiện thuốc lá nặng có thể cao đến 1,58µg/L.
Vệ sinh nghề nghiệp tốt
Phơi nhiễm nghề nghiệp có thể được kiểm soát thông qua trang thiết bị
bảo hộ cá nhân, thực hành vệ sinh công nghiệp tốt, kiểm soát và giảm
phát thải cadimi.
Trẻ em có thể phơi nhiễm với cadimi thông qua cha mẹ làm việc trong
ngành công nghiệp phát thải cadimi. Do đó , thực hành vệ sinh cá nhân
tốt như tắm và thay quần áo trước khi trở về nhà có thể giúp giảm
cadimium đưa từ chỗ làm việc về nhà.
Tránh các khu vực và thực phẩm nhiễm cadimi
Kiểm tra và tuân thủ các khuyến cáo về việc đánh bắt cá trước khi tiêu
thụ cá hoặc hải sản từ vùng nước địa phương. Tránh những địa điểm rác
thải nguy hiểm.
Vứt bỏ đúng cách các sản phẩm chứa cadimi
Vứt bỏ đúng cách các pin kền-cadimi. Liên hệ với cơ quan chức năng ở địa phương về cách vứt bỏ rác thải sơn hoặc mạ.
Sử dụng đúng cách: Không cho trẻ chơi pin. Nếu sử dụng sai, pin có thể bị vỡ. Trẻ cũng có thể nuối phải viên pin kền-cadimi nhỏ.
Khuyến cáo
EPA xác định phơi nhiễm với cadimi trong nước uống ở nồng độ 0,04mg/L
trong thời gian tới 10 ngày không gây ra bất kỳ tác hại nào ở trẻ em.
Phơi nhiễm suốt đời với 0,005mg/L cadimi trong nước uống không gây bất
kỳ hậu quả có hại nào.
FDA xác định lượng cadimi trong nước đóng chai không được vượt quá 0,005mg/L
OSHA xác định giới hạn hợp pháp của cadimi trong không khí trung bình cho một ngày làm việc 8 tiếng là 5µg/m3.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét