Tin hay 24h - Giữa lòng thủ đô xô bồ, náo nhiệt, Hà Nội của chúng ta có một bãi giữa sông Hồng đẹp và thanh bình đến nao lòng.
Tôi đã có những năm học tập và làm việc tại Hà Nội, đã nhiều lần qua lại trên cầu Long Biên. Cây cầu mang dấu ấn lịch sử hơn 100 năm của đất thủ đô ngàn năm văn hiến. Thế mà, hôm nay lần đầu tiên tôi đến bãi giữa sông Hồng, dải đất bồi giữa lòng sông, nơi đây như một dấu tích ẩn trong mình những câu chuyện thực, hư về dòng sông quanh năm nhuộm màu phù sa đỏ.
Có thể có đến hàng ngàn câu chuyện về sông Hồng gắn với bao thế hệ đời
người. Trong bài viết nhỏ này, tôi chỉ bật mí với bạn đọc một câu chuyện
dung dị đời thường. Ấy là những con người trong câu lạc bộ bè Bãi đá –
bãi giữa sông Hồng. Họ đã làm bạn với dòng sông 12 năm qua.
Ngày ấy, hơn bốn chục người nhóm lại với nhau. Mọi người cử ra mấy
người chịu trách nhiệm trước tập thể, đó là ông Hà, Ông Toàn, Ông
Hưởng…để tập trung anh em lại, tự nguyện quyên góp tiền, sắm sửa cho đủ
đồ dùng cần thiết trên chiếc bè. Một điều quan trọng nhất là tạo sự hội
tụ cho mọi người để bơi trên sông Hồng.
Lễ hội bơi truyền thống thường được tổ chức hàng năm.
Ông Vũ Thiện 82 tuổi, quê ở Thanh Liệt, Thanh Trì là một trong những
người có mặt đầu tiên trong câu lạc bộ. Ông Thiện nhớ lại: “12 năm nay,
kể từ ngày thành lập mọi người hăng hái tự nguyện tham gia các hoạt động
của câu lạc bộ. Ai cũng thích bơi, cũng hiểu rằng bơi lội là một trong
những môn thể thao trực tiếp
làm cho người khỏe hơn, vui hơn, nhanh nhẹn hoạt bát hơn.” Ông Thiện tâm
sự: “Hàng ngày tôi đạp xe từ nhà lên đến đây khoảng hơn 30 phút, coi
như tập thể dục bằng xe đạp. Sáng sớm, tôi đã có mặt tại bè, khởi động
xong là xuống bơi. Khi ngâm mệt thì lên bè nghỉ. Buổi trưa, buổi chiều,
tôi lại bơi tiếp. Chiều tối, tôi đạp xe trở về nhà. Tôi hoạt động đều
đặn như vậy đã 12 năm rồi.”
Khi hỏi vì nguyên do gì mà ông “say” bơi đến mức như vậy? Ông Thiện
cười vang – tiếng cười to, rổn rảng của một người đã ngoài 80 tuổi mà cơ
thể săn chắc, nước da đỏ au khỏe mạnh: “Năm 1993, tôi bị bệnh tiểu
đường nặng. Uống thuốc tây y, đông y, thuốc nam, thuốc bắc, kiêng khem
đủ thứ mà bệnh tình không thuyên giảm. Tôi quyết định lựa chọn giải pháp
luyện tập cơ thể. Trước khi vào CLB, tôi đã có một số lần qua sông Hồng
bơi lội. Từ ngày tham gia CLB, tôi luyện tập bơi đều đặn. Sau một thời
gian kiên trì tôi thấy sức khỏe ngày càng tốt hơn. Đến giờ tuổi đã cao mà bệnh tiểu đường không còn nữa. Phấn khởi lắm anh ạ”.
Ông Vũ Thiện 82 tuổi, quê ở Thanh Trì, một trong những người có mặt đầu tiên trong câu lạc bộ.
Sáng nay có đợt áp thấp đang đổ về. Trời trở lạnh, lòng sông Hồng hắt
gió nhè nhẹ. Ông Vũ Thiện và mọi người đều mang quần cộc, có mặt từ sáng
sớm để tham dự lễ hội bơi truyền thống. Từ bến bãi, mọi người đi bộ
ngược phía thượng nguồn sông Hồng 7km rồi xuống bơi trở lại bến.
Tôi hỏi vui ông Thiện: “Các ông, các bác chọn một ngày trời se lạnh để
bơi là có dụng ý gì không?”. Anh Nguyễn Văn Cường ngồi bên vui vẻ trả
lời: “Chúng tôi bơi ở đây quanh năm. Dẫu là mùa hè nóng bức hay mùa đông
lạnh giá. Thời tiết hôm nay thấm tháp gì đâu? Nước sông Hồng nặng lắm,
mùa hè thì mát rượi, mùa đông thì lành lạnh âm ấm".
Anh Cường còn kể cho tôi nghe: “Mỗi lần xuống nước bơi là cảm thấy
thích lắm. Sảng khoái, vui vẻ về tinh thần, về thể chất, vì khi bơi đã
làm cho toàn cơ thể vận động. Sự vận động ấy tạo cho mình khỏe thêm”.
Trao đổi về kinh nghiệm bơi tren sông, anh Cường cho biết: “Điều chú ý
nhất khi bơi là phải chọn dòng chảy. Chọn sai dòng chảy sẽ rất mệt. Một
số người ra sông cứ nhảy ùm xuống bơi là nguy hiểm lắm, có thể bị chuột
rút, nếu gặp dòng chảy ngược thì bị đuối sức ngay… nên những người lạ
thường bị đuối nước. Dòng chảy của sông Hồng khác thường, thay đổi từng
giờ, từng buổi, từng ngày ví như ta vừa đứng tại điểm này, nước ngập đến
thắt lưng. 1 lát sau quay lại, điểm đứng ấy nước đã ngập đầu. Vì thế,
đã xuống nước là tuyệt đối phải chủ động”.
Anh Cường cho tôi xem chiếc can nhựa đan đeo bên người. Đây là loại can
5 lít được buộc vào một sợi dây dù dài, anh Cường cười vui: “Đây là bảo
bối của người bơi đấy. Khi bơi, dây dù được quàng qua người, chiếc can
được đặt dưới bụng hoặc gần ngực sẽ tạo nên một phao bơi lưng đỡ, hỗ trợ
cơ thể. Bất luận trong trường hợp nào, khi bơi ở sông người bơi phải có
vật dụng này”.
Chiến thắng trên từng con nước – Các thành viên về đích đầu tiên.
Tôi được biết 43 thành viên trong CLB là những người làm nhiều việc
khác nhau. Có cán bộ, công nhân viên chức nghỉ hưu, có người làm xe ôm,
lái xe ô tô và còn có người đang đi làm. Ngày hội bơi truyền thống hôm
nay còn hội tụ thêm vài chục người không phải là thành viên câu lạc bộ
cũng đến dự bơi cho vui. Dẫu là thành viên câu lạc bộ hoặc không, khi
mọi người đã đến với câu lạc bộ thì đều có một điểm chung đó là lòng tự
nguyện gặp nhau để cùng được bơi, cùng chia sẻ với nhau những lời nói,
cử chỉ, hành động tốt lành nhất.
Trò chuyện với các ông, các bác, tôi háo hức muốn xuống sông để cùng
bơi. Thế nhưng mới định cởi áo gió đã lùa vào. Đành thôi vậy. Tôi nói
với các bác “Tôi cũng là dân lớn lên bên sông nên cũng biết bơi lội đấy
ạ”. Tôi như sống lại, hồi tưởng cảm nhận khi mình được vẫy vùng dưới
sông …bơi lội là sự phối hợp sức dẻo của cơ thể, sức bật và sự nhịp
nhàng chân, tay. Đặc biệt phải chú ý đến phương pháp thở và giữ gìn hơi
thở … Bơi ở trên sông không cho phép người bơi chọn kỹ thuật cơ bản như
khi bơi ở bể bơi. Người bơi phải linh hoạt uyển chuyển, cùng một lúc
thực hành các kỹ năng bơi. Dòng chảy trên sông cuồn cuộn, cố nhấn chìm
sức nặng của cơ thể, nhưng khi ta lợi dụng được dòng chảy thì dòng chảy
lại luôn nâng đỡ cơ thể con người. Người bơi phải linh hoạt, thành thạo
chủ động tạo cho mình luôn bồng bềnh nổi trên mặt nước. Điều cũng rất
cần thiết là biết tận dụng sự hỗ trợ của phao bơi. Có thể nào ngàn đời
nay nước sông Hồng mặn mà màu phù sa nên mấy chục cơ thể khỏe mạnh của
các thành viên câu lạc bộ đều có nước da nhuộm sẫm. Trong câu chuyện các
bác lại kể cho tôi nghe, nước sông Hồng đã tác động giúp cho một số
người đỡ bệnh, khỏi bệnh. Kia là ông Tài ở Phúc Xá. 5 năm trước ở độ
tuổi 75 do bị bệnh thần kinh nên người ông cứng đơ. Nếu nghe tiếng ai
gọi phía sau thì ông phải quay cả người chứ không thể quay đầu lại được.
Thế mà sau 5 năm kiên trì bơi lội, nay ở độ tuổi 80, nước da ông Tài đỏ
sẫm, người nhanh nhẹn, hoạt bát, bệnh thần kinh “ cứng đơ” biến mất như
câu chuyện cổ tích.
Kia nữa là ông N, ông mắc bệnh hiểm nghèo 6 năm nay. Ông đã từng bảo
với mọi người vào tham gia câu lạc bộ là để cho vui, để rèn luyện cơ thể
khỏe lại. Môi trường hoạt động, sinh hoạt của tập thể câu lạc bộ đã làm
ông N quên đi căn bệnh hiểm nghèo. Ông thấy sức khỏe của mình dần dần
hồi phục. Thấy mình vui vẻ phấn khởi hẳn lên. Có 1 khoảng thời gian, tôi
rời khỏi bè của câu lạc bộ. Không gian nơi đây yên bình đến lạ. Thi
thoảng có chiếc xà lan trở hàng trên sông, tiếng đầu máy nổ âm âm u u
dọi vào lòng sông, chỉ một chốc lát thì sự yên tĩnh lại trở về cho bến
giữa. Mép bờ sông lủng nhủng những đoạn bồi, đoạn lở ... Xung quanh khu
vực bến bè thành viên câu lạc bộ trồng rất nhiều cây xanh. Ông Quyền,
một cán bộ quân đội nghỉ hưu nói với tôi: “Anh em tự nguyện trồng hàng
trăm cây xanh rồi đấy. Trên bãi giữa có rất nhiều cây sương cá. Những
hạt đỏ cây sương cá to bằng đầu ngón chân cái trẻ con rơi rụng xuống
đất, chỉ một năm sau cây con đã lớn lên. Cây tầm tầm ngang thắt lưng là
anh em đào bứng mang về trồng. “Thảo nào khu vực bến của bè mát bóng cây
xanh, đẹp như một công viên tự nhiên".
Các thành viên đang trồng thêm cây xanh ven bờ sông.
Tôi để ý đậu sát bè của câu lạc bộ là chiếc bè của chị Oanh. Đã hơn
chục năm nay cuộc sống của chị gắn với chiếc bè này. Bè của chị chỉ
nhỉnh hơn 1 nửa bè của câu lạc bộ, lại vá bằng nhiều mảnh ni lon, tấm
vải nhựa chống mưa … đứng ở trên bờ nhìn xuống, bè của chị Oanh chẳng
khác gì là sản phẩm của nhiều tấm vá víu to nhỏ gắn lại. Chị Oanh nói
như khoe với tôi. Khi tôi hỏi: “Chị ở một mình thế này có buồn, có căng
thẳng lắm không?” Chị Oanh cười, khoe với tôi mấy con vật đang quấn
quýt. Đó là 4 chú mèo, 2 con chó, chị Oanh bảo: “Vì là duyên phận nên ở
một mình cũng chẳng sao”. Kể chuyện về cuộc sống trên bè, chị Oanh nói:
“Nước sông Hồng vào mùa lũ thì chảy siết và hung dữ lắm. Có năm nước
ngập hầu hết bãi giữa. Chị phải neo đậu bè vào chân cầu mép bờ sông, rắn
rết rất nhiều. Nhưng hết mùa lũ sông Hồng lại yên tĩnh, yên bình đến lạ
thường.” Tôi ngồi xuống bên mép sông, sát bè của chị, gọi chị ly nước
vối nóng hổi. Từ cốc nước hương vối tỏa thơm ngan ngát. Chị bảo với tôi
bãi giữa này có rất nhiều cây vối nhưng mùa lũ lụt cây vối ngập nước dễ
bị chết lại phải về quê mang lá vối lên. Những người đã xuống bến giữa,
không ai uống nước chè mạn chú ạ. Nước vối được ưa chuộng nhất”. Một ý
nghĩ thi vị xuất hiện trong tôi: Khi ngồi uống nước ở chiếc bàn xập xệ,
chiếc ghế mây chắc nhưng không bóng lộn này. Kia nữa chỉ một tầm tay với
sang đám cây bên cạnh, mấy con chim sâu như những cục bông ai đã vô
tình đặt vào những cành cây con lại cứ líu díu, lích chích chuyền cành
bắt sâu … Khung cảnh nơi đây tạo cho tôi sự thanh bình, thanh thản đến
lạ … Chị Oanh lại tiếp lời: “Tôi nói để chú biết, ở đây không phải cãi
nhau với ai, to tiếng với ai. Không phải lo tranh giành bất cứ điều gì
với ai. Tôi trồng ngô, trồng rau thứ nào cũng ngon cũng sạch. Đêm về thì
tôi nghe đài, có gì phải lo lắng, lo toan sợ hãi đâu chú? …”
Nhấp từng ngụm chè vối, tôi lại nhớ đến anh Đoàn Thanh Nam. Hôm nay, cơ
quan có việc đột xuất, anh không thể về dự ngày hội bơi truyền thống.
Vắng anh từ sáng đến giờ ai cũng hỏi: “Tại sao không thấy Nam tòa?! Bao
giờ thì Nam Tòa có mặt?!” Hẳn anh Nam là người có tình cảm đặc biệt với
câu lạc bộ, ở bãi giữa này bất kỳ ai cũng dành cho anh sự trân trọng với
tên gọi thân thương “Nam tòa” nên mọi người nhắc nhớ đến anh nhiều lắm.
Chiều qua, anh và tôi gặp nhau mấy phút hàn huyên. Anh dặn tôi: “Sáng
mai, anh xuống câu lạc bộ nhớ dành chút thời gian ngồi một mình cho thư
thái. Lúc đó, anh sẽ thấy trong mình không còn một nhu cầu nào là khát
khao đau đáu trong cuộc sống nữa. Bởi vì, nếu anh đến bể bơi thì phải
mang theo tiền để mua vé? Nếu anh cho con đi tập bơi thì anh phải chuẩn
bị tiền bơi và tiền thêm những khoản khác lo cho con? Nếu anh mua một
quả chuối thì sẽ xuất hiện một ý nghĩ thoáng nhanh chuối ủ chín bằng thứ
gì v.v, nhưng phút thư thái ngồi ở bãi giữa anh sẽ thấy trong mình khác
hẳn …”
Tôi lại muốn tìm đến đoạn sông, nơi ấy năm trước, một lần anh Nam tình
cờ đi thuyền chứng kiến con cá trắm vật đẻ. Cá to gần 8kg. Cá oằn mình
vật đẻ. Sóng nước chồi lên, dòng chảy như cuộn lại. Người bạn cùng đi
trên thuyền đã nhanh tay lấy cây vượt vớt con cá. Anh bạn đó reo lên
mừng rỡ. Anh Nam sững người nhìn con cá trong chập choạng ánh đèn hắt
lên thuyền, con cá quẫy mình trong lưới, tuyệt vọng. Trong cái khoảnh
khắc ấy, anh Nam nhìn thẳng vào mắt anh bạn: “Phải thả cá xuống sông để
nó tiếp tục đẻ! Được chứ?” anh bạn sững lại. Và cũng trong tích tắc ấy
đôi mắt của hai người nhuyển cười. Con cá vẫy đuôi bơi trên sóng nước
hớn hở trở lại dòng sông...
Anh Nam lại kể cho tôi nghe câu chuyện: “Hơn chục năm nay, cứ đến chiều
30 tết, anh dành một khoảng thời gian ra bến bè. Anh bảo lúc ấy có 1
tâm trạng lạ lắm. Ngày cuối cùng trong năm, một số nhà dọn vệ sinh, đốt
rác, nhóm bếp nấu bánh trưng…khói cứ là là vương trên ngọn cây thơm mùi
rạ, mùi rơm. Không gian quyện vào hương các loại hoa đầu xuân. Bến bè
tĩnh lặng mông lung đến lạ thường…
Sông Hồng quanh năm cuộn màu phù sa.
Tôi loay xoay, loay xoay ly nước vối ấm nóng, nhớ lời anh Nam dặn: “Lần
sau chúng tôi sẽ cùng có mặt tại bãi giữa. Anh Nam sẽ cho tôi thưởng
thức quả ổi chín mọng. Quả to nhất chỉ nhỉnh hơn trứng chim cút. Nếu ổi
còn ương ương thì giòn, ngon ngót, ruột đỏ hồng. Khi quả ổi chín đặt
trong lòng bàn tay thì hương thơm vương vương ngây ngất.” Anh Nam còn
dặn, sẽ kể cho tôi nghe chuyện về xã hội, về cái tình trong con người,
về những câu chuyện có thật ở bãi giữa, ở câu lạc bộ mà đẹp, hay như
những chuyện cổ tích của thời nay.
Vâng! Tôi sẽ chờ anh để được ra bãi giữa lần sau cùng anh. Để chúng ta
có thời khắc thụ hưởng không khí trong lành và cuộc sống thanh bình, thi
vị, lãng mạn …chao ôi! Tại sao giữa thành phố ồn ào nhộn nhịp, Hà Nội
của chúng ta lại có được bãi giữa – một không gian tĩnh lặng đến tuyệt
vời như thế này ư! ...
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét