Tin tức an ninh hình sự - Vài tháng trở lại đây, nhiều vụ thảm án xảy ra liên tiếp gây hậu quả hết sức đau thương. Điều đặc biệt là hầu hế thủ phạm đều là người quen hoặc có quan hệ thân thiết với nạn nhân.
Giải mã hiện tượng này, nhiều chuyên gia cho rằng sự chủ quan, cảnh
giác phòng ngừa của người dân là một trong nhưng nguyên nhân dẫn đến hậu
quả đáng tiếc.
Công tác phòng ngừa tội phạm còn lỏng lẻo
Những vụ thảm án đang đau lòng xảy ra trong thời gian qua đang có xu
hướng gia tăng trong xã hội, đặc biệt là ở những vùng nông thôn, vùng
sâu, vùng xa đang trở thành nỗi lo đối với cộng đồng. Trong số những vụ
thảm án điển hình gây xôn xao dư luận xảy ra gần đây như ở Bình Phước,
Nghệ An, Lào Cai, Yên Bái có nhiều nạn nhân là các em nhỏ vô tội, không
có khả năng tự vệ cũng bị sát hại một cách không thương tiếc.
Gần đây nhất, vụ thảm án xảy tại thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh khiến 4 bà cháu trong một gia đình bị sát hại một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về những đối tượng tội phạm “đội lốt quỷ” đang ẩn mình trong bóng đêm chưa được ngăn chặn.
Có thể thấy sự gia tăng những vụ thảm án là một điều đáng lo ngại, phán
ánh sự tàn nhẫn trong các mối quan hệ xã hội giữa con người với con
người. Thật khó có thể tìm ra nguyên nhân chính xác dẫn dắt con người đi
đến tội ác, nhưng dường như đang có sự mất kiểm soát về hành vi đạo
đức.
Lý giải nguyên nhân về những vụ thảm án xảy ra liên tiếp trong thời
gian gần đây, Luật sư Nguyễn Anh Thơm (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho rằng,
phần lớn các vụ thảm sát xảy ra, thủ phạm gây án thường có quan hệ nhất
định với nạn nhân hoặc gia đình nạn nhân. Động cơ gây án có thể do thù
tức cá nhân, mâu thuẫn trong đời sống xã hội, tình cảm, tiền bạc.
Luật sư Nguyễn Anh Thơm
Bằng kinh nghiệm thực tiễn tham gia
bào chữa nhiều cho các bị can, bị cáo phạm các tội đặc biệt nghiêm trọng
xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của công dân xảy ra tại địa
bàn Hà Nội cũng như tại các tỉnh, thành phố ở Việt Nam, luật sư Nguyễn
Anh Thơm đã đưa ra một số kỹ năng phòng và chống tội phạm, tự bảo vệ
mình trong những trường hợp cần thiết và cấp bách.
Theo Luật sư Thơm, đối tượng gây án vì thường có quan hệ nhất định với
nạn nhân nên sẽ biết và nắm được hoàn cảnh gia đình, tài sản, tiền bạc
cũng như qui luật sinh hoạt của nạn nhân và gia đình để tìm cơ hội thích
hợp gây án hoặc để trả thù nạn nhân.
Trong trường hợp nếu bị kẻ trộm đột nhập vào nhà thì mục đích đầu tiên
của tên trộm là lấy tài sản. Do đó, nếu gia chủ không biết cách ứng xử
mà lao vào bắt trộm thì theo khả năng tự vệ dẫn dắt, tên trộm sẽ chống
trả bằng mọi cách để chạy thoát, thậm chí là giết người để bịt đầu mối.
Bởi vậy, trong tình huống này, cần phải hết sức bình tĩnh. Nếu xét thấy
không có khả năng chống lại thì cũng vờ như không biết. Trong tình
huống bị trộm khống chế thì cố gắng bình tĩnh đáp ứng tốt nhất những yêu
cầu của chúng. Sau đó cố gắng nhớ đặc điểm của chúng để thông báo ngay
cho cơ quan Công an ngay khi chúng bỏ đi.
Đối với các cơ quan, doanh nghiệp,
cần nắm rõ lý lịch công nhân, không nhận những đối tượng có lai lịch
bất minh vào làm việc. Có lắp đặt hệ thống camera theo dõi bên trong và
ngoài doanh nghiệp để chủ động phát hiện, phòng ngừa những cá nhân có
biểu hiện bất thường. Đặc biệt, cần phải bố trí lực lượng bảo vệ túc
trực hàng ngày tại doanh nghiệp. Tuyệt đối không cho bạn bè người quen
của các nhân viên bảo vệ ngủ qua đêm tại doanh nghiệp. Đối với các cá
nhân, gia đình, khi thuê người giúp việc, công nhân làm thuê phải nắm rõ
nhân thân, lai lịch có được chính quyền địa phương xác nhận. Nếu cho
ngủ qua đêm phải đăng ký tạm trú theo quy định của pháp luật.
Trong quan hệ tình cảm nam nữ, nếu phát sinh mâu thuẫn dẫn đến chia tay
thì các bên cũng cần có những ứng xử có văn hóa. Chúng ta không nên khi
chia tay lại tỏ thái độ thách thức, xúc phạm, coi thường nhau thì sẽ
dẫn tới những suy nghĩ rất tiêu cực của người bị tổn thương trong việc
chấm dứt tình cảm. Nếu khi chia tay mà một bên vẫn thường xuyên đe dọa
bên kia thì cần phải nhẹ nhàng khuyên bảo, không nên thách thức. Nếu cần
thiết phải thông báo cho gia đình và chính quyền địa phương nơi cư trú
của đối tượng đe dọa để cơ quan pháp luật có những biện pháp răn đe,
ngăn chặn, cảnh báo đối tượng.
Hạn chế xung đột
Nhìn nhận về một số vụ thảm án diễn ra gần đây, luật sư Đặng Văn Cường -
Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho rằng kẻ phạm tội hành động, thực hiện hành
vi giết người thường là mâu thuẫn bột phát về tình cảm, về quyền lợi
kinh tế, chứ không phải là những mâu thuẫn lớn, lợi ích kinh tế lớn.
Qua một số vụ thảm án, có thể thấy điểm chung ở loại tội phạm này hầu
hết là ở độ tuổi còn rất trẻ, học vấn không cao, bị sốc về tâm lý, thiếu
thốn về mặt tình cảm, không cân bằng trong điều kiện phát triển nhân
cách. Họ thực hiện hành vi giết người hàng loạt một cách hết sức bất
ngờ, không ghê tay nhưng sau khi sự việc xảy ra thì lại rất sợ hãi, day
dứt, dằn vặt.
Theo phân tích của Luật sư Cường, hành động giết người bắt nguồn từ
nhân cách được hình thành từ gia đình, nhà trường và xã hội. Những đứa
trẻ sinh ra, lớn lên trong một gia đình không có hạnh phúc, thiếu thốn
tình cảm của cha mẹ, bị đối xử tàn ác, bất bình đẳng thì thường sẽ có
“khuyết tật” về sự hình thành nhân cách còn những đưa trẻ được đến
trường, được giáo dục một cách đầy đủ, bài bản kết hợp với sự quan tâm, giáo dục của gia đình thì sẽ phát triển tốt về nhân cách.
Bên cạnh đó, môi trường sống lạc hậu, phạm vi giao tiếp hẹp cũng có thể
dẫn đến những nhận thức không đầy đủ về quyền con người, quyền sống,
quyền được tôn trọng, bảo vệ về tính mạng, sức khỏe.
Thêm vào đó là nhận thức pháp luật không đầy đủ, không hiểu được hậu
quả pháp lý mà mình phải gánh chịu nếu thực hiện hành vi giết người.
Chính vì thế mà các đối tượng phạm tội ở vùng sâu, vùng xa thường lạnh
lùng, tàn độc hơn những đối tượng có học thức, có nhận thức, được giáo
dục đầy đủ ở môi trường đồng bằng, thành thị.
Nghi phạm vụ thảm án ở Quảng Ninh chính là cháu rể gia đình nạn nhân
Bởi vậy, sự quan tâm, giúp đỡ của những người xung quanh là một trong
những vấn đề nhằm giảm thiểu những vụ án mạng đáng tiếc xảy ra. Nếu một
người rơi vào tình thế khó khăn nhưng vẫn cảm nhận được sự quan tâm của
những người khác thì họ sẽ vượt qua được những ý nghĩ đen tối. Phải có
sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội, phải có hệ thống pháp
luật đầy đủ, hoàn chỉnh, nhân văn và phải tuyên truyền, phổ biến, giáo
dục để mọi công dân đều biết, chấp hành và sử dụng để bảo vệ mình.
Nói về bài học sâu sắc qua những vụ thảm án, Trung tá Đào Trung Hiếu,
chuyên gia tội phạm học, hiện đang làm việc tại báo Công an nhân dân
trong chia sẻ, trong tâm lý tội phạm, tất cả các đối tượng tội phạm nói
chung chúng đều có một nỗi sợ hãi là bị phát hiện, bị bắt giữ và sợ bị
xử lý trừng trị bởi pháp luật.
Cựu cảnh sát hình sự cho rằng, sự chủ quan, cảnh giác phòng ngừa của
người dân là một trong nhưng nguyên nhân dẫn đến hậu quả đáng tiếc. Do
đó, biện pháp đầu tiên để phòng ngừa là mỗi người dân phải rèn luyện kỹ
năng tự bảo vệ cho mình trước những tình huống nguy hiểm, hạn chế xung
đột, hiềm khích trong các mối quan hệ xã hội.
Mặt khác, trong mỗi gia đình, hệ thống cửa phải kiên cố, đặc biệt là
cửa tầng tum, cửa sổ phải gia cố cẩn thận để khi xảy ra những sự cố
trong đêm chủ nhà có thể đưa những người không có khả năng tự vệ trong
đó để khóa lại thì sẽ ngăn cách được với bên ngoài, bảo vệ người ta
trong cái phạm vi an toàn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét