Tin tức 24h - Nhưng năm gần đây, mặt hàng đồ chơi Trung thu truyền thống luôn bị lép vế trên thị trường trước các sản phẩm làm bằng nhựa với mẫu mã và màu sắc đa dạng, cùng với giá cả thấp đã thu hút số đông trẻ em.
Đó cũng là một trong những nguyên nhân khiến những món đồ chơi Trung
thu truyền thống đang mất dần vị thế của mình trên thị trường đồ chơi.
Thay đổi vẫn không giữ được khách
Mỗi dịp Trung thu đến, nhằm thu hút người mua, những người làm đồ chơi
trung thu truyền thống hiếm hoi của Hà Nội luôn chú trọng thay đổi mẫu
mã, hình thức, sáng tạo thêm nhiều nét mới, cách tân những mặt hàng cũ.
Bà Vũ Thị Thanh Tâm, người làm thiên nga bông ở phố Hàng Lược, quận
Hoàn Kiếm cho biết, trước đây bông là nguyên liệu chính để làm nên các
lẵng thiên nga. Các con thiên nga được làm bằng bông, lẵng làm bằng giấy
bìa cứng. Đến nay, thân thiên nga bông của nhà bà Tâm vẫn giữ nguyên
cách làm cũ nhưng cánh thiên nga đã được thay thế bằng xốp, sử dụng lẵng
mây đan đựng thiên nga. Những lẵng thiên nga bông ngày nay đẹp hơn rất
nhiều so với thời gian trước. Tuy nhiên lượng người mua chẳng còn được
nhiều như xưa.
Bà Tâm chia sẻ: “Do tính chất đồ chơi được làm từ những nguyên liệu thủ
công như bông, xốp… nên thường trẻ nhỏ không thích và dễ làm hỏng, có
chăng chỉ là những bạn trẻ yêu thích mua về làm quà tặng bạn bè, người
yêu…”
Mặc dù nỗ lực rất nhiều nhưng thị phần của đồ chơi trung thu truyền thống cứ giảm dần.
"Để làm phong phú thêm cho mặt hàng của mình, gia đình
bà Tâm còn làm thêm các lẵng có búp bê, gấu bông, chó bông. Con dâu
Quách Thị Bắc của bà Tâm cho hay, các lẵng thiên nga bông thường được
các bạn trẻ và người lớn ưa chuộng hơn. Còn các bé thiếu nhi sẽ hứng thú
với các lẵng búp bê, gấu, chó bông hơn. Giá cả của các lẵng búp bê và
các thiên nga bông là như nhau. Chị Bắc nói: “Tôi làm thêm đồ chơi để
thêm phong phú mặt hàng thôi chứ lời lãi chẳng được bao nhiêu”.
Kể từ khi đồ chơi công nghiệp ngập tràn trên thị trường, chỉ còn những
khách quen năm nào cũng đến nhà đặt thiên nga bông. Số thiên nga bông
làm ra thêm, chị Bắc lại bày ở trước nhà vào mỗi tối để bán cho khách
dạo chơi phố Cổ.
Bà Nguyễn Thị Tuyến, nghệ nhân làm đèn ông sao ở thôn Hậu Ái, xã Vân
Canh, huyện Hoài Đức cho biết, ngày trước đèn trung thu của gia đình bà
chỉ có màu đỏ. Để đèn ông sao hấp dẫn hơn, bà đã dùng thêm giấy màu
xanh, màu vàng để dán đèn ông sao. Như vậy, ánh đèn ông sao trong đêm
rước đèn cũng long lanh thêm.
Ngoài ra, bà Tuyến cũng làm thêm đèn với nhiều hình thù khác nhau như
đèn con thỏ, con cá. Bà Tuyến tâm sự: “Tôi làm thêm các loại đèn khác để
đêm rước đèn của các cháu nhỏ thêm phong phú. Còn tôi vẫn làm đèn ông
sao là chủ yếu.”
Mặc dù nỗ lực rất nhiều để giữ chân khách hàng nhưng thị phần của đồ
chơi trung thu truyền thống cứ giảm dần. Sự mai một của đồ chơi trung
thu truyền thống đã gắn bó với nhiều thế hệ người Hà Nội không khỏi
khiến những người làm đồ chơi trung thu truyền thống chạnh lòng.
Còn lại những luyến lưu
Đối với những người làm đồ chơi trung thu truyền thống, làm đồ chơi
không đơn thuần là công việc để kiếm thêm thu nhập nữa mà chính là tình
yêu, sự gắn bó nên thu nhập thấp cũng khiến họ chẳng thể dứt bỏ nghề.
Bà Vũ Thị Thanh Tâm cho biết, bà bắt đầu làm thiên nga bông từ khi còn
trẻ. Hơn 60 năm gắn bó với những lẵng thiên nga bông nên cứ đến gần
trung thu là bà lại “nhớ nghề”. Đến nay, tuy việc làm
thiên nga bông đã giao cho con dâu quản lí nhưng bà lại chẳng thể làm
ngơ khi thấy những lẵng thiên nga dang dở đang chờ được trang trí.
Cô con dâu Quách Thị Bắc của bà Tâm chia sẻ: “Không biết bao nhiêu lần
gia đình tôi định nghỉ không làm thiên nga bông nữa. Nhưng cứ nghe thấy
tiếng trống bỏi giục giã từ các gian hàng dưới nhà là lại chẳng thể ở
yên được. Năm nào cũng làm mà giờ không làm nữa lại thấy thiếu vắng”.
Cũng theo con dâu bà Tâm, một trong những động lực để gia đình vẫn tiếp
tục làm thiên nga bông chính là những khách hàng quen. Có những khách
hàng trung niên đã mua hàng của gia đình từ khi còn trẻ. Những vị khách
năm nào cũng đến mua hàng này luôn tha thiết mong muốn gia đình bà Tâm
giữ nghề bởi họ đã quen với sự hiện diện của thiên nga bông nhà bà Tâm
vào Rằm tháng Tám hàng năm.
Tình yêu nghề là mối liên kết bền chặt giữa ông Nguyễn Văn Mạnh Hùng ở
Khương Hạ, Thanh Xuân với những chiếc tàu thủy. Theo lời kể của ông
Hùng, từ nhỏ, ông đã được học làm tàu thủy từ những người lớn tuổi trong
gia đình. Niềm yêu thích với tàu thủy đã khiến ông gắn bó với công việc
chế tạo đồ chơi này từ vài chục năm nay. Tuy có chế tạo các loại hoa,
bướm theo các đơn hàng nhưng tàu thủy vẫn là điều thu hút ông nhất.
Đối với bà Nguyễn Thị Tuyến thì những lắng lo về sự mai một của đồ chơi
trung thu truyền thống là động lực để bà cố gắng giữ nghề. Bà tuyến tâm
sự: “Làm đồ chơi thủ công này rất tỉ mẩn, tốn thời gian mà thu nhập lại
chẳng được bao nhiêu. Nhưng cứ nghĩ đến nếu mình bỏ không làm đèn ông
sao thì sau này chắc chẳng còn ai biết đến đồ chơi trung thu truyền
thống cũng như hương vị Tết Trung thu cổ truyền là như thế nào nữa. Cho
nên giờ còn làm được thì mình cứ cố.”
Những lưu luyến của nữ nghệ nhân này được truyền cho cả con cháu trong
nhà. Các con, các cháu của bà đều biết làm đèn ông sao truyền thống. Từ
rằm tháng bảy âm lịch, cả nhà quây quần tại phòng khách cùng nhau làm
đèn ông sao. Tuy nhiên, khi nói đến tương lai giữ nghề, bà Tuyến không
giấu nổi lo lắng: “Nếu các con các cháu muốn giữ nghề thì tôi ủng hộ.
Nhưng nếu muốn tìm công việc có thu nhập cao hơn thì tôi cũng không ngăn
cản được”.
Cùng chung suy nghĩ với bà Tuyến, ông Hùng cho biết hai con gái ông đều
biết chế tạo tàu thủy. Tuy vậy, ông không thể bắt các con theo nghề nếu
không yêu thích.
Sự phát triển mạnh của đồ chơi công nghiệp đã và đang lấn át những món
đồ chơi trung thu truyền thống. Điều đó khiến cho số lượng nghệ nhân làm
đồ chơi trung thu truyền thống cũng giảm dần.Vậy số phận của đồ chơi
trung thu truyền thống rồi sẽ đi đâu, về đâu?
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét